Het is vermoedelijk de beroemdste cultclub van Europa: FC St. Pauli, het kleurrijke Hamburgse bolwerk van krakers, punkers en andere linkse rakkers. Maar laat je vooral niet ontmoedigen door de clichés, Millerntor en omgeving zijn echt geweldig. Bucketlist-waardig.
Stadion Millerntor is in de laatste twee decennia grondig verbouwd, het gevoel van een veredeld kraakpand is daardoor een beetje verdwenen, maar het is nog steeds een geweldig en authentiek stadion. Aan de noordkant, pal achter het doel, staat nog altijd het meest herkenbare 'landmark' van het stadion: de beroemde en massieve Feldstrasse Bunker uit de Tweede Wereldoorlog.
Van binnen wemelt het van de street-art, stickers en graffiti's. De zogenoemde 'omloop' onder de tribunes is een belevenis op zich: geen standaard snackloketjes, maar sfeervolle cafés met voetbalsouvenirs en stevige muziek. Overal tref je het clublogo, zowel het officiële (met de torentjes) als de het officieuze (de doodskop).
Want dat is misschien wel de opmerkelijkste tegenstelling die je overal bij St. Pauli tegenkomt: de club heeft zijn vrijgevochten en linkse imago op alle mogelijke manieren verzilverd. Dat zie je onder andere in de geweldige fanshop onder het stadion: een soort donker punkhol waar de muziek snoeihard staat, maar met de mooiste clubartikelen in het herkenbare bruin-wit. Ironisch genoeg heeft de grootste cultclub van Europa zijn commercie en merchandise perfect op orde. Ook onder de tribunes heeft het kleinere fanshops (zie foto hierboven).
Erg is dat niet per se. St. Pauli heeft niet alleen geweldige shirts, maar ook erg originele souvenirs, waaronder 'Alles Drin': de clubhistorie verpakt in een bierblikje. Activistische T-shirts vind je hier ook volop, de meesten met anti-fascistische teksten.
Overigens vind je de talloze spullen van St. Pauli niet alleen bij de officiële fanshop. Overal in de heerlijke, levendige wijk kun je voetbalsouvenirs kopen.
Het is misschien wel het mooist aan Millerntor: de unieke ligging, pal in de rosse buurt van Hamburg, vlakbij de vermaarde Reeperbahn. Rondom het stadion zelf verdrink je in de rock'n roll- en punkcafés, waaronder de beroemde Jolly Roger. Dit café aan de Budapester Strasse is een bekende ontmoetingsplek voor wedstrijden, en alleen al om de kleurrijk bestickerde gevel is het een bezoekje waard.
De Reeperbahn is exhibitionistisch, kleurrijk en plat tegelijk. Je verdrinkt er in de ordinaire hamburgertenten, souvenirwinkels en stripclubs. Toch is het wel een belevenis hoor: eerst naar een wedstrijd van St. Pauli, daarna de kroeg in, en daarna nog even over de Reeperbahn slenteren.
De wijk St. Pauli zelf is trouwens zeker niet alleen maar plat. Je vindt er volop galeries, originele winkeltjes en bijzondere muziekbarretjes. Voor een perfect weekend hoef je de wijk amper uit.
Pal naast Millerntor ligt het terrein van de Hamburger Dom, de grootste kermis van Duitsland, praktisch tegen de oostelijke tribune aan. Drie keer per jaar wordt hier (op het Heiligengeistfeldt) een enorm pretpark opgebouwd van traditionele draaimolens, eettentjes en de meest spectaculaire attracties. Het maakt de aanloop naar een wedstrijd van St. Pauli alleen maar specialer, want het wemelt op de kermis vaak van de voetbalfans. De Hamburger Dom kent doorgaans drie edities: in het voorjaar, de zomer en in de winter rond de feestdagen.
Fans van St. Pauli doen niemand kwaad, maar dat wil niet zeggen dat ze zich alles laten welgevallen. Toen er stemmen opgingen om de stadionnaam te verkopen, werd die discussie binnen de kortste keren de kop ingedrukt. Am Millerntor blijft Am Millerntor. Punt.
Wel werd het stadion de laatste jaren verder uitgebreid, gemoderniseerd en van een nieuwe lik verf voorzien. Maar aan tradities wordt niet getornd. Tijdens de warming-up zal altijd 'Hells Bells' van AC/DC klinken en goals van de thuisploeg zullen altijd begeleid worden door 'Song 2' van Blur. ‘Not established since 1910’ is het motto van de club, vrij vertaald: ‘Onaangepast sinds 1910’.
Of er ook nog gevoetbald wordt bij St. Pauli? Jazeker wel, al blijft deze club boven alles een sociaalmaatschappelijk instituut in Duitsland. De aanhang van de club maakt zich voortdurend sterk voor minderheden, vluchtelingen en de LHBTQ-gemeenschap. Van spelers wordt verwacht dat ze daar solidair en bewust mee omgaan.
Sportief schommelt de club al jaren tussen de eerste en de derde Bundesliga, als het kleine broertje van het grote HSV, al is die laatste club ook alweer tijden diep weggezakt in de hiërarchie van het Duitse voetbal.
De derby van Hamburg is in alle gevallen een geweldige belevenis, maar met name de editie 'am Millerntor' is vrijwel onmogelijk te bezoeken. Het stadion is voor iedere thuiswedstrijd uitverkocht, maar voor de kraker tegen HSV is het nóg moeilijker om binnen te komen. De zwarte markt kan uitkomst bieden.
Millerntor is vrijwel altijd uitverkocht, bijna alle stoelen worden bezet door trouwe seizoenkaarthouders van St. Pauli. Het kan helpen om 'member' van de club te worden, maar dat biedt ook geen garanties, hooguit bij bekerwedstrijden. Wanhoop niet: fans van St. Pauli zijn erg hulpvaardig als ze merken dat je een echte liefhebber bent.
Er bestaat onder supporters een sympathiek netwerk om bevriende voetbalfans aan kaartjes te helpen, op voorwaarde dat die voor de normale prijs worden doorverkocht en aangeschaft. Als je op de bonnefooi gaat: vraag het bijvoorbeeld eens vriendelijk bij de Jolly Roger. St. Pauli heeft daarnaast diverse Nederlandse fanclubs: ook zij weten vaak de weg naar een kaartje. In alle gevallen is het een kwestie van investeren in je contacten, al dan niet via sociale media.
Ticketsites en voetbalreisbureau's verkopen ook kaartjes voor St. Pauli, maar houd er wel rekening mee dat je duurder uit bent.
Hamburg ligt op dik drieënhalf uur rijden van Groningen, qua afstand vanuit Nederland in veel gevallen te vergelijken met Parijs. Prima te doen dus. De stad Hamburg heeft een uitgebreid openbaar vervoersnetwerk, dus bij Millerntor (aan de westkant van het centrum) kom je ook zonder problemen. Het metrostation Feldstrasse ligt bijvoorbeeld pal naast de gelijknamige bunker, pal achter het stadion.
Beeld: Shutterstock/BSR Agency
